Artykuły / inspiracje

Skandynawia w reportażu. 6 książek, które pomogą ci zrozumieć kulturę skandynawską

Od kilku lat Skandynawia jest celem podróży wielu turystów, a uczelnie oferujące naukę szwedzkiego czy norweskiego są oblegane przez studentów. Państwa opiekuńcze, kojarzone z dobrobytem i wysokimi zarobkami to także miejsca, do których emigruje coraz więcej Polaków, którzy w bezpiecznych krajach skandynawskich zaczynają nowy rozdział życia. Czy Skandynawia jest naprawdę tak idealna jak się powszechnie uważa? Pełniejszy obraz Norwegii, Szwecji, Danii i Islandii przybliżają nam doświadczeni reporterzy oraz zafascynowani Skandynawią młodzi blogerzy i fotografowie, którzy pragną podzielić się swoimi obserwacjami z czytelnikami polskimi. Przedstawiamy 6 wartościowych książek, po które powinien sięgnąć każdy, kto pragnie lepiej poznać kulturę Skandynawii.

Polska reporterka i fotografka, która od kilku lat mieszka na północy Norwegii, pozwala nam poznać świat, o którym rzadko mówi się w Polsce. W „Hen. Na północy Norwegii” Ilona Wiśniewska zabiera nas do Finnmarku, okręgu znajdującego się w północno-wschodniej Norwegii. Przepiękny język i niezwykłe zdjęcia to tylko warstwa wierzchnia reportażu, który skrywa w sobie historie ludzi zamieszkujących Północ. Znajdziemy tu między innymi opowieść o saamskiej piosenkarce Mari Boine, która jest głosem rozsianego na terenie kilku krajów narodu, w Polsce nazywanego Lapończykami. Z kolei w wydanym rok wcześniej reportażu „Białe. Zimna wyspa Spitsbergen” Wiśniewska zabiera nas na jeszcze dalszą Północ, na położoną w archipelagu Svalbard wyspę Spitsbergen. Będąca domem dla przedstawicieli kilkudziesięciu krajów wyspa jest najbardziej wysuniętym na północ terytorium zamieszkiwanym przez ludzi. Wiśniewska po raz kolejny pozwala nam się udać w niezwykłą podróż, by pokazać miejsce, w którym człowiek musi żyć zgodnie z nieubłaganymi prawami natury, a także zmierzać się z własnymi demonami ukazującymi się w obliczu dnia i nocy polarnej.

Najpopularniejsza norweska reporterka zasłynęła w naszym kraju niezwykle realistycznym, brutalnym i przerażającym reportażem o Andersie Breiviku pt. „Jeden z nas”. Ta publikacja na długo zostaje w pamięci nie tylko ze względu na sam temat, lecz przede wszystkim z uwagi na sposób jego przedstawienia. „Jednego z nas” czyta się jak najlepszy thriller, który przeraża tym bardziej, że czytelnik ma świadomość, iż wszystko wydarzyło się naprawdę. Seierstad mistrzowsko kreśli postać sprawcy masakry na wyspie Utøya, wracając do jego dzieciństwa i próbując zrozumieć motywy postępowania mordercy. Oprócz tego reporterka przybliża nam również ofiary Breivika, z którymi zaprzyjaźniamy się po to, by za chwilę bezpowrotnie je utracić. „Jeden z nas” to także, jak sam podtytuł wskazuje, „Opowieść o Norwegii”, z której możemy dowiedzieć się, jak działają tamtejsze służby i czym norweski system prawny różni się od polskiego.

Jeśli szukasz jednej książki, w której znajdziesz opowieści o wszystkich skandynawskich krajach, najlepszym wyborem będzie „Skandynawski raj”. Żyjący w Danii Anglik z brytyjskim humorem opowiada o Szwecji, Norwegii, Danii, Islandii i Finlandii, próbując odpowiedzieć na pytanie, dlaczego Skandynawowie należą do najszczęśliwszych ludzi na świecie. Ta publikacja to ogromne źródło wiedzy, które doskonale nadaje się zarówno na pierwsze spotkanie ze Skandynawią, jak i kolejne zetknięcie z publikacjami dotyczącymi północnej Europy. Booth nie owija w bawełnę, bawi czytelnika, pokazuje życie w Skandynawii, obala stereotypy i wskazuje na pozytywne oraz negatywne aspekty skandynawskich krajów. Obowiązkowa lektura dla wszystkich pragnących dowiedzieć się najważniejszych i najciekawszych rzeczy o Skandynawii z jednej książki.

Katarzyna Tubylewicz „Moraliści. Jak Szwedzi uczą się na błędach i inne historie”

Jak zapowiada wydawca: „To nie jest książka o cynamonowych bułeczkach, czerwonych domkach i małomówności. Znajdziemy w niej za to ludzkie historie pełne niejednoznaczności” (wyd. Wielka Litera, 2017). Jeśli więc tym, czego szukasz, nie są ciekawostki o Szwecji, lecz wnikliwa analiza społeczeństwa, z pewnością nie będziesz rozczarowany „Moralistami”. Katarzyna Tubylewicz ukazuje Szwecję jako kraj, który miał być wzorem do naśladowania dla innych państw, i analizuje, czy wszystkie innowacje wprowadzone przez Szwedów nadal działają, a także czy Szwedzi mogą w dalszym ciągu uważać się za autorytet moralny dla reszty krajów. Wartościowa lektura nie tylko dla miłośników Skandynawii, lecz również wszystkich osób zainteresowanych ukazywaniem różnic między europejskimi kulturami.

Islandia to jeden z najbardziej niezwykłych i tajemniczych krajów świata, który zachwyca niespotykaną w innych regionach naturą reprezentowaną przez czarne plaże, aktywne wulkany i wielkie lodowce. Jeśli marzysz o wyprawie na Islandię, sięgnij najpierw po kultową już w Polsce książkę „Szepty kamieni” napisaną przez autorów bloga IceStory. Berenika i Piotr wyruszają na poszukiwania opuszczonych miejsc, których nie znajdziemy w przewodnikach po Islandii. Autorzy z pasją opowiadają o kraju, który stał się ich domem, rozmawiają z rdzennymi mieszkańcami, pokazują różnorodność i uwieczniają wspomnienia na przepięknych zdjęciach zdobiących książkę.