Opis: Człowiek w horyzoncie dziejów i autentyczności... - Dariusz Bęben

Filozofia Jana Patoki zajmuje się człowiekiem, który staje do walki o swą duszę, co przejawia się tym, że odrzuca on to, co oczywiste, to, co absolutne, to, co pozaświatowe, to, co pewne. Zdaniem Patoki, człowiek, który chce żyć w prawdzie, nie może sobie pozwolić, by uśpiła go spokojna harmonia codzienności; musi otworzyć się na to, co niepokojące oraz tajemnicze, czyli na to, od czego zwykle życie się odwraca, by przejść od porządku dnia do tajemnicy nocy. Patoka krytycznie odnosił się do historii metafizyki klasycznej (od Platona do Husserla), uważając, że dążyła ona do tego, co pewne, obiektywne, a w końcu - absolutne i wieczne. Przeciwstawiał temu Sokratejską niepewność. Czeski filozof ukazał specyficzną formę wiedzy o absolutnym transcendowaniu, w którym zachodziła szczególna relacji życia człowieka do całości, w tym prymarne odniesieniu do niebytu. Patoka podkreślał motyw negatywności jako immanentnej cechy ludzkiej wolności. Horyzontem zaś wolności jest czasowość i dziejowość. Podejście Patoki do filozofii dziejów było szczególne, wykraczało poza ramy klasycznie rozumianej filozofii dziejów. Filozofia dziejów nie jest interpretacją tego, co się wydarzyło. Zdaniem Czecha, dzieje od zawsze oznaczają dzieje człowieka, stanowią obiektywną moc, której zrozumienie z jednej strony wymyka się człowiekowi, z drugiej tylko dzięki historii ludzie mogą nadać swemu życiu sens. Kolejnym ważnym tematem Patoki było zagadnienie dziejów Europy. Europa to pojęcie filozoficzne. Na pytanie o to, czym jest w Europa, odpowiadał, opisując i rozjaśniając jej dzieje oraz siły, które nią rządzą. W swych rozważaniach Patoka koncentrował się na jej powstaniu (stawiając kwestie: jak Europa stała się Europą?) oraz na tym, co nastąpiło później, a co czeski filozof określił mianem epoki poeuropejskaiej (dlaczego upadła Europa?). Nie bez znaczenia było również to, co rozpościerało się pomiędzy narodzinami a śmiercią, czyli przebieg duchowych losów Europy. Zdaniem Patoki, podstawą dziedzictwa europejskiego była troska o duszę. W dyskusji dotyczącej sensu i ciągłości czeskich dziejów nie mogło zabraknąć głosu Patoki. Po pierwsze, odnosił się do historii samego sporu, polemizując z poglądami Jungmanna, Bolzana przede wszystkim zaś Masaryka. Po drugie, można w tym kontekście nieco szerzej spojrzeć na samą koncepcję filozofii dziejów Patoki, uwypuklając jej aspekt narodowy. Ponieważ filozofia Patoki jest ściśle związana z jego życiem, ostatni fragment książki przedstawia jego biografię intelektualną. Składa się on z dwóch części: pierwsza charakteryzuje spotkania z filozofami, którzy wpłynęli na rozwój jego poglądów. Część druga dotyczy udziału Patoki w wydarzeniach politycznych w Czechosłowacji (Karta 77).

Szczegóły: Człowiek w horyzoncie dziejów i autentyczności... - Dariusz Bęben

Tytuł: Człowiek w horyzoncie dziejów i autentyczności...
Autor: Dariusz Bęben
Producent: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
ISBN: 9788322630310
Rok produkcji: 2016
Ilość stron: 228

Recenzje: Człowiek w horyzoncie dziejów i autentyczności... - Dariusz Bęben