Opis: Kwartalnik filozoficzno-kulturalny nr 4/08 plotka

Jeśli podejdziesz, drogi czytelniku, do dowolnego przechodnia na ulicy i szepniesz mu do ucha: Oni wiedzą, niełatwo będzie o osobę, która się zupełnie nie przestraszy i to nie tyle przez twoją natarczywość, ile przez własną niepewność co do rzeczywistego zakresu wiedzy onych (bardziej konkretnych, niż mógłbyś sobie to wyobrazić) na jej temat. Obojętnie jak to ujmiemy: każdy ma coś do ukrycia czy na złodzieju czapka gore, najbardziej niewinny człowiek czuje się winny, kiedy jest piętnowany; a te słowa piętnują. Zaskoczony w ten sposób przechodzień może nawet przestraszy się tym bardziej, im mniej ma w istocie do ukrycia: po pierwsze, nieokreśloność jego winy może tylko poszerzyć margines jego błądzących w próżni domysłów. Po drugie, niewinność nie boi się wprawdzie grzechu, jak cnota krytyk, ale wzdraga się wobec bezosobowej złej woli, skupionej w plotce.

A teraz spójrzmy na to samo z przeciwnej strony. Oto stało się coś coś zrobiliśmy, powiedzieliśmy; coś, o czym można plotkować. Jeśli myślimy o tym w ten sposób, znaczy to najpewniej, że rzecz już się dokonała, plotka już wyruszyła w świat. Goniąc ją, jesteśmy bez szans, jak eleacki Achilles w wyścigu z żółwiem. Jesteśmy zawsze krok za nią, dowiadujemy się o spustoszeniach, jakie poczyniła, zawsze o chwilę za późno. Z drugiej strony, bojąc się plotki, sami stajemy się jej mimowolnym nosicielem: starając się uprzedzić jej działanie, ściągamy ją za sobą dokładnie tam, gdzie chcieliśmy postawić jej tamę: uprzedzając zarzut, odpierając obmowę, nim nas obmówiono, przyznając się, nim nas zapytano.

Bezosobowa, niedosiężna i niepoddająca się kontroli. Ta charakterystyka plotki powraca, jawnie bądź niejawnie, w kolejnych odsłonach tego fenomenu, składających się na niniejszy numer: czy będzie to świadectwo Lecha Wałęsy, bohatera Solidarności, zmagającego się obecnie z publiczną obmową, czy plotka pojęta jako integralny element kultury, czy zawsze, co prawda, zdradliwe narzędzie autokreacji (kazus Stanisława Przybyszewskiego czy Kaliny Jędrusik). Wizja plotki jako swego rodzaju perpetuum mobile jest fascynująca sama w sobie, intencją naszą a zwłaszcza pomysłodawcy numeru, Krzysztofa Bielawskiego było jednak od początku potraktowanie tego tematu jako kolejnego, tym razem z definicji krzywego, zwierciadła ludzkiej egzystencji, jednego z nieodzownych (choćby niechcianych) fundamentów naszego postrzegania świata i jako jednej z podstawowych kolein naszego języka.

A jeśli plotki nie możemy uniknąć, a nie chcemy jej ulegać jak z nią walczyć Możemy wybrać wyniosłe milczenie i liczyć na naturalną śmierć plotki słabość ludzkiej pamięci, zarówno w odniesieniu do błędów, jak i (jak widzimy zwłaszcza w przypadku Lecha Wałęsy) do zasług. Możemy, jak już wspomniałem, wybrać zwykle z góry przegrany wyścig z plotką do ludzkich umysłów i serc. Możemy też przeciwstawić plotce wiarę w siłę prawdy. Czy obejmie to jednak również tę prawdę, którą najczęściej niszczy plotka prawdę egzystencji (nie sądu) Prawdzie egzystencji brak jednak w porównaniu z plotką bezczelnej pewności własnej słuszności. Bo to jest tak, że aleteicznie pojmowana prawda zdaje sobie sprawę z tego, że tak do końca prawdą nie jest i być nie może, że ten element nieprawdy zawsze w niej tkwi. Natomiast obmowa, plotka, gadanina [] sama siebie zwie prawdą mówi nam Janusz Mizera w rozmowie poświęconej Heideggerowskiemu Się.

Cokolwiek bowiem wiemy my oni i tak wiedzą!

Szczegóły: Kwartalnik filozoficzno-kulturalny nr 4/08 plotka

Tytuł: Kwartalnik filozoficzno-kulturalny nr 4/08 plotka
Wydawnictwo: Homini
Kod paskowy: 977189897900604
ISBN: 9771898979006
Języki: polski
Ilość stron: 132
Format: 17.0x24.0cm
Oprawa: Miękka
Waga: 0.26 kg

Recenzje: Kwartalnik filozoficzno-kulturalny nr 4/08 plotka