Opis: Pamięć.pl Biuletyn IPN 10/2014 + DVD

W październiku tego roku mija 30 lat od śmierci ks. Jerzego Popiełuszki. Nie był to ani pierwszy, ani ostatni katolicki duchowny szykanowany i zamordowany przez aparat bezpieczeństwa PRL.

Jego śmierć stanowi jednak najbardziej bodaj wstrząsający przykład brutalności władzy komunistycznej nawet nie wobec przeciwników politycznych sensu stricto, lecz wobec tych, którzy ośmielali się upominać o sprawiedliwość i prawdę (co z definicji stanowi zagrożenie dla totalitaryzmu). Napisałem aparat bezpieczeństwa automatycznie bo taka fraza często pojawia się na kartach książek i artykułów, ale przecież brutalnego zabójstwa nie dokonał jakiś bezosobowy mechanizm, tylko funkcjonariusze (słowo oficerowie też nie chce mi przejść przez pióro) MSW. Raczej więc należałoby napisać: mordercy w służbie PRL. Ale przecież oni byli tylko częścią owego aparatu właśnie. Aparatu, który tworzyli. W tym numerze sporo miejsca poświęciliśmy sprawie kapelana Solidarności. Jakub Gołębiewski, analizując teczkę SOR kryptonim Popiel, ukazuje obraz z pewnością nie całościowy, ale wiele mówiący szykan i stopniowego, narastającego osaczania ks. Jerzego Popiełuszki. Z kolei w dziale Stop-klatka Robert Szcześniak prezentuje materiał z wizji lokalnej i rekonstrukcji zdarzeń przeprowadzonych w czasie procesu zabójców, czyli jak aparat tropił samego siebie. Oczywiście, oficjalnie była to rzekomo samowola pracowników, od których władza natychmiast się odcięła. Uczyniła to m.in. ustami rzecznika rządu Jerzego Urbana tego samego, który jeszcze kilkanaście miesięcy wcześniej msze za ojczyznę nazywał seansami nienawiści. Obrazu dopełniają dokumenty omówione przez Grzegorza Wołka w rubryce Z archiwum IPN: raport dotyczący sytuacji wewnątrz resortu po aresztowaniu morderców oraz fragment obłudnych kondolencji generała Kiszczaka, przełożonego zbrodniarzy.

Nie każdemu dana jest wytrwałość i niezłomność, które cechowały ks. Jerzego Popiełuszkę. Regina Mordas-Żylińska, przypomniana w artykule Magdaleny Semczyszyn, jest przykładem tragicznego, szarpanego sprzecznościami życiorysu, w którym droga od bohaterskiej łączniczki AK do bezwzględnej agentki komunistycznej służby bezpieczeństwa wydaje się tak krótka i łatwa, że aż przerażająca. Jednoznacznej ocenie (choć zapewne znajdą się i tacy, którzy wątpliwości nie mają) wymyka się z kolei Julian Spitosław Kulski prezydent Warszawy w okresie okupacji niemieckiej. Hitlerowski kolaborant Agent Armii Krajowej Komunistyczny neofita Sprytny oportunista Wszystko razem czy żadne z powyższych Materiały źródłowe nie rozwiewają wątpliwości. O nietuzinkowej postaci pisze Damian Kwiek.

W tych trojgu bohaterach październikowych artykułów (a to oczywiście nie wszystko, co przygotowaliśmy) skupiają się niemal wszystkie najważniejsze wątki najnowszej historii Polski. Zagmatwanej, pełnej rozterek, wątpliwości, przykładów niezłomności, zachwiania moralności i zwykłej zdrady. Wartych pamiętania.

Szczegóły: Pamięć.pl Biuletyn IPN 10/2014 + DVD

Tytuł: Pamięć.pl Biuletyn IPN 10/2014 + DVD
Wydawnictwo: IPN
Kod paskowy: 977208473100228
ISSN: 20847319
Języki: polski
Rok wydania: 2014
Ilość stron: 96
Format: 21.0x29.0cm
Oprawa: Miękka
Waga: 0.3 kg

Recenzje: Pamięć.pl Biuletyn IPN 10/2014 + DVD