Opis: Porównawcze prawo konstytucyjne współczesnych państw demokratycznych - Banaszak Bogusław

.. Ksiazka zawiera analize instytucji ustrojowych wspólczesnych panstw
demokratycznych. Autor przedstawia w szczególnosci zagadnienia:
– podstawowych praw i wolnosci jednostki,
– obywatelstwa,
– zasad prawa wyborczego,
– róznych klasyfi kacji terminu „konstytucja”.
.. Rozwazania zostaly zilustrowane przykladami instytucji panstw z róznych
regionów i kultur prawnych. Przystepna forma ulatwia czytelnikowi
zapoznanie sie z bogactwem rozwiazan ustrojowych oraz podstawowymi
problemami wspólczesnych krajów demokratycznych.
.. Publikacja przeznaczona jest dla studentów wydzialów prawa oraz innych
kierunków humanistycznych pragnacych poglebic wiadomosci z szeroko
rozumianego prawa publicznego. Ksiazka adresowana jest równiez do
specjalistów z zakresu prawa konstytucyjnego, a takze do prawników na co
dzien zajmujacych sie innymi galeziami prawa, którzy obecnie coraz czesciej
siegaja po konstytucje i komentujace ja prace konstytucjonalistów.

Spis treści:
Wykaz skrótów
str. 15

Przedmowa do wydania trzeciego
str. 17

Wstęp do wydania drugiego
str. 19

Słowo wstępne
str. 21

Rozdział I
Komparatystyka ustrojowa
str. 23

1. Zagadnienia terminologiczne
str. 23

2. Znaczenie badań komparatystycznych dla prawa konstytucyjnego
str. 26

3. Znaczenie porównawczego prawa konstytucyjnego w dobie globalizacji i jednoczenia się Europy
str. 31

3.1. Porównawcze prawo konstytucyjne a globalizacja
str. 31

3.2. Prawo konstytucyjne a prawo unijne
str. 35

4. Założenia metody prawnoporównawczej
str. 40

Rozdział II
Źródła prawa. Państwo prawne
str. 44

1. Pojęcie konstytucji
str. 44

1.1. Konstytucja materialna i formalna
str. 45

1.2. Konstytucja pisana i niepisana
str. 45

1.3. Konstytucja w sensie prawnologicznym i pozytywnoprawnym
str. 47

1.4. Konstytucja rzeczywista, pisana, fikcyjna
str. 48

1.5. Konstytucje normatywne, nominalne i semantyczne
str. 48

1.6. Konstytucje pełne i niepełne (w Polsce zwane małymi)
str. 49

1.7. Konstytucje zamknięte, otwarte i rozproszone
str. 49

1.8. Konstytucje sztywne i konstytucje elastyczne (giętkie)
str. 50

1.9. Tak zwana żywa konstytucja
str. 51

2. Uchwalanie konstytucji
str. 51

2.1. Przesłanki uchwalania konstytucji
str. 51

2.1.1. Zerwanie z dotychczasowym ustrojem
str. 52

2.1.2. Uzyskanie lub odzyskanie niepodległości
str. 54

2.1.3. Zmiana odmiany demokratycznej formy państwa
str. 54

2.2. Sposoby uchwalania konstytucji
str. 55

2.2.1. Nadanie konstytucji przez monarchę (konstytucja oktrojowana)
str. 56

2.2.2. Referendum konstytucyjne
str. 56

2.2.3. Konstytuanta
str. 59

2.2.4. Parlament działający w szczególnym trybie
str. 59

2.3. Wejście w życie konstytucji
str. 60

2.3.1. Moment, od którego konstytucja zaczyna obowiązywać
str. 60

2.3.2. Konstytucyjnie określony czas na stworzenie instytucji przewidzianych w konstytucji
str. 61

2.3.3. Konstytucja a prawo dotychczasowe
str. 62

3. Zmiana konstytucji
str. 63

3.1. Pojęcie zmiany konstytucji i jej klasyfikacje
str. 63

3.2. Tryb zmiany konstytucji
str. 68

3.2.1. Zmiana całkowita
str. 69

3.2.2. Zmiana częściowa
str. 71

3.3. Zasada stabilności konstytucji a jej zmiany
str. 74

3.4. Granice zmiany konstytucji
str. 79

3.4.1. Zasady prawa naturalnego i zasady etyczne
str. 80

3.4.2. Prawo międzynarodowe
str. 82

3.4.3. Prawo ponadnarodowe (Unia Europejska)
str. 83

3.4.4. Granice immanentne
str. 84

3.4.5. Porozumienia społeczne
str. 86

4. Treść konstytucji
str. 86

5. Forma i systematyka konstytucji
str. 89

6. Normy konstytucyjne
str. 91

6.1. Norma konstytucyjna a przepis (postanowienie) konstytucji
str. 91

6.2. Niepisane normy konstytucyjne
str. 91

6.3. Hierarchia norm konstytucyjnych
str. 92

6.4. Charakter norm konstytucyjnych i ich rodzaje
str. 93

7. Bezpośrednie stosowanie konstytucji
str. 96

8. Konstytucjonalizacja hierarchii źródeł prawa
str. 102

8.1. Zasada nadrzędności konstytucji w systemie prawa
str. 102

8.2. Zasada hierarchicznej struktury systemu źródeł prawa
str. 104

8.3. Zamknięcie systemu źródeł prawa w konstytucji
str. 107

9. Ustawa
str. 109

9.1. Pojęcie
str. 109

9.2. Zakres przedmiotowy
str. 113

9.3. Rodzaje ustaw
str. 116

9.3.1. Ustawa konstytucyjna
str. 116

9.3.2. Ustawa organiczna
str. 117

9.3.3. Ustawa prywatna
str. 118

9.3.4. Ustawa ramowa
str. 118

9.3.5. Dekret ustawodawczy
str. 119

9.4. Hierarchia ustaw
str. 119

9.5. Czasowe ramy obowiązywania ustaw
str. 119

10. Akty ustawodawcze egzekutywy
str. 120

11. Rozporządzenie
str. 121

12. Prawo zwyczajowe
str. 123

12.1. Systemy common law
str. 124

12.2. Systemy kontynentalne
str. 126

13. Inne źródła prawa
str. 127

14. Zasada państwa prawnego
str. 128

Rozdział III
Status jednostki w państwie
str. 132

1. Obywatelstwo
str. 132

1.1. Pojęcie obywatelstwa
str. 132

1.2. Charakter prawny obywatelstwa
str. 134

1.2.1. Koncepcja stosunku prawnego
str. 134

1.2.2. Koncepcja statusu prawnego
str. 134

1.2.3. Koncepcja więzi prawnej
str. 135

1.3. Prawna regulacja instytucji obywatelstwa
str. 135

1.3.1. Sposoby nabycia obywatelstwa
str. 136

1.3.2. Utrata obywatelstwa
str. 139

1.3.3. Banicja
str. 139

1.3.4. Ekstradycja
str. 140

1.3.5. Zasada wyłączności obywatelstwa
str. 142

2. Podstawowe prawa i wolności jednostki
str. 143

2.1. Katalog praw i wolności jednostki w konstytucjach państw demokratycznych
str. 143

2.1.1. Sposoby konstytucyjnej regulacji praw i wolności
str. 144

2.1.2. Tak zwane niepisane konstytucyjne prawa jednostki
str. 144

2.1.3. Prawa i wolności wspólne wszystkim regulacjom konstytucyjnym
str. 145

2.1.4. Zasada równości
str. 146

2.1.5. Prawa socjalne
str. 150

2.2. Istota i funkcje konstytucyjnych praw jednostki
str. 154

2.3. Zakres konstytucyjnych praw jednostki
str. 155

2.3.1. Zakres podmiotowy
str. 155

2.3.2. Granice podstawowych praw i wolności
str. 157

2.3.3. Obowiązywanie horyzontalne
str. 160

3. Środki ochrony praw i wolności
str. 162

3.1. Sądy powszechne
str. 163

3.2. Sądy konstytucyjne
str. 165

3.2.1. Skarga konstytucyjna
str. 165

3.2.2. Modele skargi konstytucyjnej
str. 166

3.3. Ombudsman
str. 179

3.4. Parlament
str. 182

3.5. Egzekutywa
str. 184

4. Podstawowe obowiązki jednostki
str. 186

4.1. Pojęcie i funkcje podstawowych obowiązków jednostki
str. 186

4.2. Spór o umieszczenie obowiązków jednostki w konstytucji
str. 187

4.3. Konstytucyjna regulacja obowiązków jednostki i ich znaczenie normatywne
str. 191

4.4. Katalog podstawowych obowiązków jednostki
str. 195

4.5. Skutki niewykonywania lub nienależytego wykonania obowiązków podstawowych
str. 196

4.6. Zakres podstawowych obowiązków jednostki
str. 198

4.6.1. Zakres podmiotowy
str. 198

4.6.2. Granice obowiązków podstawowych
str. 199

Rozdział IV
Zasada demokracji
str. 201

1. Konstytucyjne ujęcie zasady demokracji
str. 201

2. Zasada suwerenności narodu
str. 203

3. Demokratyczne sposoby podejmowania decyzji
str. 206

3.1. Losowanie
str. 206

3.2. Głosowanie
str. 206

4. Demokracja bezpośrednia
str. 208

4.1. Zgromadzenie ludowe
str. 208

4.2. Referendum
str. 210

4.2.1. Istota i znaczenie referendum
str. 210

4.2.2. Kontrowersje wokół referendum
str. 213

4.2.3. Rodzaje referendum
str. 215

4.2.4. Zasady dotyczące przeprowadzania i ważności referendum
str. 220

4.3. Plebiscyt
str. 222

4.4. Weto ludowe
str. 223

4.5. Inicjatywa ludowa
str. 223

4.6. Konsultacja ludowa
str. 225

5. Demokracja przedstawicielska
str. 225

5.1. Partie polityczne
str. 227

5.1.1. Rola partii politycznych w państwie demokratycznym
str. 227

5.1.2. Instytucjonalizacja partii politycznych
str. 229

5.1.3. Systemy partyjne
str. 234

5.2. Lobbing
str. 236

6. Wybory
str. 239

6.1. Rola i istota wyborów w państwie demokratycznym
str. 239

6.2. Regulacja prawa wyborczego
str. 240

6.3. Zasady prawa wyborczego
str. 241

6.3.1. Zasada powszechności
str. 241

6.3.2. Zasada równości
str. 248

6.3.3. Zasada bezpośredniości
str. 253

6.3.4. Zasada tajności
str. 259

6.3.5. Zasada wolnych wyborów
str. 260

6.3.6. Zasada proporcjonalności
str. 263

6.4. System wyborczy
str. 264

6.4.1. Systemy większościowe
str. 266

6.4.2. Ocena systemów większościowych
str. 267

6.4.3. Systemy proporcjonalne
str. 268

6.4.4. Ocena systemów proporcjonalnych
str. 272

6.4.5. Systemy mieszane
str. 273

6.4.6. Ocena systemów mieszanych
str. 274

6.5. Weryfikacja wyborów
str. 275

6.6. Uzupełnianie składu organów przedstawicielskich podczas kadencji
str. 277

6.7. Instrumentalizacja prawa wyborczego
str. 278

7. Zasada podziału władz
str. 279

7.1. Pojęcie zasady podziału władz
str. 279

7.2. Aspekty zasady podziału władz
str. 282

7.2.1. Aspekt funkcjonalny (przedmiotowy)
str. 283

7.2.2. Aspekt organizacyjny (podmiotowy)
str. 283

7.2.3. Aspekt personalny - zasada incompatibilitas
str. 283

7.3. Praktyka ustrojowa
str. 285

8. Odpowiedzialność osób sprawujących wysokie stanowiska państwowe
str. 286

8.1. Odpowiedzialność polityczna
str. 286

8.2. Odpowiedzialność konstytucyjna (prawna)
str. 287

9. Systemy rządów
str. 289

9.1. Pojęcie systemu rządów
str. 289

9.2. Rodzaje systemów rządów
str. 289

9.2.1. System prezydencki
str. 291

9.2.2. System parlamentarny
str. 294

9.2.3. System prezydencko-parlamentarny (półprezydencki, prezydencjalny, premierowsko-prezydencki)
str. 299

9.2.4. System komitetowy
str. 302

10. Stany nadzwyczajne
str. 304

Rozdział V
Legislatywa
str. 306

1. Pojęcie legislatywy
str. 306

2. Struktura parlamentów
str. 307

2.1. Spór o dwuizbowość
str. 307

2.2. Modele dwuizbowości
str. 310

2.2.1. Relacje między izbami
str. 311

2.2.2. Zadania izb
str. 312

2.3. Wspólne posiedzenia izb
str. 314

2.4. Specyficzne organy władzy ustawodawczej
str. 315

3. Kadencja parlamentu
str. 315

3.1. Zasada kadencyjności
str. 315

3.2. Czas trwania kadencji
str. 316

3.3. Skrócenie i przedłużenie kadencji
str. 317

3.4. Początek i koniec kadencji
str. 318

3.5. Skutki upływu kadencji
str. 319

4. Parlamentarzyści
str. 320

4.1. Liczba parlamentarzystów
str. 320

4.2. Mandat przedstawicielski
str. 322

4.2.1. Mandat wolny
str. 322

4.2.2. Mandat imperatywny (związany)
str. 324

4.2.3. Nabycie i objęcie mandatu
str. 324

4.2.4. Wygaśnięcie mandatu
str. 325

4.3. Immunitet parlamentarny
str. 326

4.3.1. Rodzaje immunitetów
str. 327

4.3.2. Spór o immunitet
str. 328

4.3.3. Uchylenie immunitetu
str. 332

4.4. Zasada niepołączalności mandatu (incompatibilitas)
str. 335

4.5. Prawa przedstawiciela
str. 336

4.6. Obowiązki przedstawiciela
str. 337

4.7. Formy zrzeszania się parlamentarzystów
str. 337

5. Organy parlamentu
str. 338

5.1. Organy kierownicze
str. 339

5.2. Komisje
str. 342

6. Tryb prac parlamentu
str. 352

6.1. Tryb sesyjny
str. 352

6.2. Tryb permanentny
str. 354

7. Funkcje parlamentu
str. 354

7.1. Funkcja ustawodawcza i proces legislacyjny
str. 354

7.1.1. Stadia procesu ustawodawczego
str. 356

7.2. Funkcja kontrolna
str. 366

7.2.1. Udzielanie rządowi absolutorium
str. 366

7.2.2. Powoływanie przez parlament specjalnych organów pomocniczych
str. 368

7.2.3. Ratyfikacja umów międzynarodowych (przynajmniej niektórych ich kategorii) lub wyrażanie zgody na ich ratyfikację
str. 370

7.2.4. Działalność kontrolna komisji parlamentarnych
str. 371

7.2.5. Rezolucje parlamentu i jego komisji
str. 372

7.2.6. Komisje śledcze
str. 372

7.2.7. Wysłuchiwanie sprawozdań z działalności innych naczelnych organów państwowych
str. 373

7.2.8. Interpelacje deputowanych
str. 373

7.2.9. Pytania deputowanych
str. 374

7.3. Funkcja kreacyjna
str. 374

7.4. Modyfikacje funkcji parlamentu w wyniku procesów integracyjnych w Unii Europejskiej
str. 375

8. Obrady parlamentu
str. 380

8.1. Posiedzenia
str. 380

8.1.1. Przedmiot posiedzeń
str. 381

8.1.2. Czas trwania posiedzenia
str. 381

8.1.3. Jawność
str. 382

8.1.4. Debata
str. 383

8.2. Głosowania
str. 385

8.2.1. Kworum i większość
str. 386

8.2.2. Sposoby głosowania
str. 386

9. Autonomia parlamentu
str. 388

9.1. Zasada autonomii parlamentu
str. 388

9.2. Regulamin parlamentu
str. 389

Rozdział VI
Władza wykonawcza
str. 391

1. Pojęcie władzy wykonawczej
str. 391

2. Modele władzy wykonawczej
str. 393

2.1. Model monokratyczny
str. 394

2.2. Model dualistyczny
str. 398

2.2.1. System gabinetowy
str. 398

2.2.2. Powszechne wybory szefa gabinetu - eksperyment izraelski
str. 403

2.2.3. System kanclerski
str. 404

2.2.4. System resortowy
str. 407

2.2.5. System prezydencjalny
str. 409

2.3. Model departamentalny
str. 411

2.4. Model dyrektorialny
str. 413

3. Koncepcja tak zwanego otwartego rządu
str. 413

4. Samorząd terytorialny
str. 416

4.1. Pojęcie
str. 416

4.2. Modele samorządu terytorialnego
str. 417

4.3. Gmina
str. 420

4.4. Jednostki samorządowe szczebla ponadgminnego
str. 421

4.5. Region
str. 422

Rozdział VII
Władza sądownicza
str. 424

1. Pojęcie władzy sądowniczej
str. 424

2. Ustrojowa pozycja władzy sądowniczej
str. 425

3. Zasady organizacji i funkcjonowania władzy sądowniczej
str. 431

3.1. Zasada niezawisłości sędziowskiej
str. 431

3.2. Zasada niezależności sądów
str. 436

3.3. Zasada jednolitości sądów
str. 437

3.4. Zasada dwu- lub trzyinstancyjności postępowania sądowego
str. 437

3.5. Zasada nadzoru judykacyjnego sądu najwyższego
str. 438

3.6. Zasada udziału obywateli w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości
str. 439

3.6.1. Sędziowie przysięgli
str. 440

3.6.2. Ławnicy
str. 441

3.7. Zasada powszechności dostępu do sądu
str. 442

3.8. Zakaz tak zwanych procesów inkwizycyjnych
str. 443

3.9. Zasada wyłączności ustawy w określaniu ustroju sądów
str. 443

4. Rodzaje sądów
str. 443

4.1. Sądy konstytucyjne
str. 444

4.1.1. Pojęcie
str. 444

4.1.2. Rodzaje kontroli konstytucyjności prawa
str. 448

4.1.3. Pozycja ustrojowa
str. 449

4.1.4. Struktura
str. 453

4.2. Sądy powszechne
str. 453

4.3. Sądy administracyjne
str. 454

4.4. Sądy wojskowe
str. 455

4.5. Sądy polubowne
str. 457

5. Sędziowie
str. 457

5.1. Sędziowie sądów konstytucyjnych
str. 457

5.1.1. Powoływanie
str. 458

5.1.2. Kwalifikacje
str. 459

5.1.3. Kadencyjność
str. 459

5.1.4. Immunitet
str. 460

5.2. Sędziowie zawodowi sądów powszechnych
str. 460

5.2.1. Powoływanie
str. 460

5.2.2. Kwalifikacje
str. 464

5.2.3. Stabilizacja zawodowa
str. 465

5.3. Sędziowie pokoju
str. 465

6. Pozajudykacyjne organy władzy sądowniczej
str. 466

7. Prokuratura
str. 468

Bibliografia
str. 473

Indeks
str. 493

Szczegóły: Porównawcze prawo konstytucyjne współczesnych państw demokratycznych - Banaszak Bogusław

Tytuł: Porównawcze prawo konstytucyjne współczesnych państw demokratycznych
Autor: Banaszak Bogusław
Wydawnictwo: Wolters Kluwer
Seria: Monografie
ISBN: 9788375260823
Języki: polski
Rok wydania: 2012
Ilość stron: 508
Format: B5 (176 x 250 mm)
Oprawa: Miękka

Recenzje: Porównawcze prawo konstytucyjne współczesnych państw demokratycznych - Banaszak Bogusław