Uwielbiam literaturę faktu. Tym bardziej jeżeli dotyczy tematyki mafii, przykrywkowców albo… Czarnobyla. Tak, przyznaję - mam bzika na punkcie Czarnobyla, a moim marzeniem jest się ta udać! Może dziwne marzenie, ale moje i jak najbardziej do spełnienia ☀
Jednak „Skruszony gangster czyli jak się zostaje świadkiem koronnym” jak wskazuje sam tytuł mówi o gangsterach. Gabriela Jatkowska w swoim reportażu od podszewki przybliża nam instytucję świadka koronnego. Wykorzystuje do tego wiele rozmów ze świadkami koronnymi, policjantami, naczelnikami, sędziami, kryminologami, czy adwokatami. Dzięki temu poznajemy ten świat z różnych perspektyw, jednak momentami było widać, że rozmówcy się hamują i wymijająco odpowiadają na zadawane im pytania. Nie można mieć im tego za złe. Instytucja świadka koronnego rządzi się swoimi prawami, a co za tym idzie trzeba przestrzegać pewnych reguł. Jednakże jako osoba mocno interesująca się tym tematem byłam bardzo zadowolona z lektury i dowiedziałam się kilku ciekawych rzeczy. Książka uświadamia także czytelnikowi, że życie jakie prowadzą świadkowie koronni wcale nie jest takie proste. Jest to pasmo wyrzeczeń, zdrad i strachu.

Jeśli interesuje Was tematyk instytucji świadka koronnego to zdecydowanie sięgnijcie po ten reportaż. Jest to świetny przewodnik dla laika w tym temacie i na pewno dowiedziecie się z niego czegoś ciekawego. Całość napisana jest przestępnym językiem dzięki czemu lektura „Skruszonego gangstera” to czysta przyjemność.
k.tomzynska 2021-07-24 19:27:51

Kim jest świadek koronny? Większość z nas doskonale wie - to podejrzany, który posiada cenne dla prokuratury informacje i zgodził się zeznawać w zamian za odstąpienie od wykonania na nim kary lub jej złagodzenie. Innymi słowy kiedy gangster wyda policji swoich kumpli (nierzadko także rodzinę) może mimo swoich przewinień pozostać wolnym człowiekiem uzyskując nową tożsamość i ochronę. Drugą opcją jest nadzwyczajne złagodzenie kary - skazany odbędzie wyrok, ale w mniejszym wymiarze niż normalnie przysługiwałby mu w danych okolicznościach. Niby wszystko pięknie, tylko problem w tym, że takim zachowaniem najpewniej wkurzy swoich karczystych kolegów, którzy zapałają pragnieniem odwetu. Dlatego operacje współpracy i ochrony ze świadkiem są potężnym przedsięwzięciem logistycznym. Kto może zostać świadkiem koronnym? Jak można stracić status? Ile jest prawdy w opowieściach o willach z basenem i dowożeniu helikopterem na rozprawy? Reportaż Gabrieli Jatkowskiej rozwiewa wszelkie wątpliwości w tych i wielu innych kwestiach. ⠀
⠀
Decyzja o utworzeniu instytucji świadka koronnego była odpowiedzią na rozkwit przestępczości zorganizowanej w latach 90. ubiegłego wieku. Już na początku zaskoczyła mnie informacja o występowaniu dwóch form statusu: tzw. "korony" i "małej koronki". "Korona", czyli tzw. duży świadek koronny korzysta ze wszystkich przywilejów i nie odbywa kary. Natomiast "mała koronka", czyli tzw. "sześćdziesiątka" odbywa karę korzystając z nadzwyczajnego jej złagodzenia, wynikającego z artykułu sześćdziesiątego kodeksu karnego. Sześćdziesiątki mogą też korzystać z niektórych form pomocy w adaptacji po wyjściu z zakładu karnego i ochrony, ale nigdy w tak kompleksowym wymiarze jak "duże korony". Szczególnie interesujące wydają się szczegóły przyjmowania przez koronnego nowej tożsamości, maskowania, a także całej tej szopki w którą muszą bawić się funkcjonariusze ZOŚKi (Zarząd Ochrony Świadka Koronnego).⠀

Autorka odwaliła kawał dobrej dziennikarskiej roboty docierając do wielu informatorów m.in. byłych świadków koronnych, funkcjonariuszy policji zaangażowanych w ochronę świadków i innych ekspertów związanych z tematem. Dzięki temu czytelnik ma szansę poznać zagadnienia z różnych punków widzenia.⠀
Muszę przyznać, że w kilku momentach trudno mi było ukryć wzburzenie. Na przykład kiedy dowiedziałam się, że popełnianie przestępstw przez świadka objętego programem (w trakcie trwania programu) nie jest przesłanką do odebrania mu statusu.

Struktura książki momentami irytowała swą chaotycznością. Na początku każdego rozdziału autorka opisuje czego dowiedziała się podczas rozmów z informatorami, by następnie zacytować fragment wywiadu. Nie lepiej byłoby po prostu się zdecydować na jedną albo drugą formę? Chaos podczas lektury "Skruszonego gangstera" nie jest niestety rzadkością i objawia się także w innych elementach. Czytanie pierwszej połowy szło mi dosyć opornie, druga bardziej mnie zainteresowała. Na plus zamieszczony na początku słowniczek pojęć. ⠀
Książka do przeczytania jako ciekawostka, dla uzupełnienia wiedzy o instytucji świadka koronnego. Polecić mogę osobom zainteresowanym tematem świadków, prawa i przestępczości zorganizowanej.murder.in.the.library 2021-09-12 17:28:08