Opis: Granica szeroko zamknięta. - Magdalena Dźwigał, Paweł Knap, Paweł Skubisz

Historia ucieczek z komunistycznej Polski sięga pierwszych powojennych miesięcy, a więc czasów, kiedy ostateczny kształt jej granic nie został jeszcze określony, a system ich ochrony w zasadzie nie istniał. O ile jednak szczególne uwarunkowania tego okresu pozwoliły wielu ludziom względnie bezpiecznie opuścić kraj, o tyle w miarę umacniania się reżimu podjęcie decyzji o nielegalnej ucieczce często wiązało się z dużo większym ryzkiem niż tylko niebezpieczeństwo zatrzymania śmiałka. Nie zmienia to jednak faktu, że na przestrzeni ponad czterech kolejnych dekad obywatele Polski Ludowej najrozmaitszymi sposobami starali się przedostać za żelazną kurtynę.

Kim był uciekinier z Polski Ludowej? Chcąc uniknąć zawiłych formuł prawnych, warto posłużyć się definicją ukutą przez samą bezpiekę. W jednym z resortowych opracowań o tej kategorii „przestępców” pisano: „W praktyce operacyjno-śledczej organów MSW za uciekiniera uznaje się obywatela Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, który bez zezwolenia władz polskich opuścił terytorium PRL lub odmówił powrotu do kraju z czasowego pobytu za granicą” . Uciekinierami były więc osoby, które – nie mogąc z różnych względów, często po wieloletnich staraniach, wyjechać z kraju w sposób oficjalny – zdecydowały się uczynić to w sposób nielegalny. W tych przypadkach ich inwencja i pomysłowość okazywały się nierzadko pochodną determinacji czy nawet desperacji, jakimi musieli się wykazać w dążeniu do zamierzonego celu. Jednakże należy zdawać sobie sprawę, że w ogólnym rozrachunku najwięcej uciekinierów należało do tej drugiej kategorii. Były to zatem osoby, które podczas legalnego, czasowego pobytu za granicą zdecydowały się nie wracać do Polski. Tyle że w realiach komunistycznego kraju przywilej wyjazdu w pierwszej kolejności otrzymywali ludzie go reprezentujący, a więc członkowie delegacji rządowych, personel placówek dyplomatycznych, pracownicy różnych gałęzi gospodarki, naukowcy czy ludzie kultury. Liberalizacja systemu paszportowego, zapoczątkowana w połowie lat pięćdziesiątych, pozwoliła w kolejnych latach w większym lub mniejszym stopniu cieszyć się taką możliwością szerszemu gronu obywateli. Książeczka paszportowa, umożliwiając wyjazd turystyczny czy odwiedziny u krewnych, mogła zatem zostać wykorzystana jako bilet w jedną stronę.

Producent:
Instytut Pamięci Narodowej KŚZpNP
Janusza Kurtyki 1
02-676 Warszawa (Polska)
tel: 22-581-87-78
email: sekretariat.ipn@ipn.gov.pl

Szczegóły: Granica szeroko zamknięta. - Magdalena Dźwigał, Paweł Knap, Paweł Skubisz

Tytuł: Granica szeroko zamknięta.
Podtytuł: Polityczne, prawne i społeczne aspekty ucieczek z Polski Ludowej
Autor: Magdalena Dźwigał, Paweł Knap, Paweł Skubisz
Wydawnictwo: IPN
Kod paskowy: 9788382293562
ISBN: 978-83-8229-356-2
Języki: polski
Rok wydania: 2022
Ilość stron: 388
Format: 16.8x24.0cm
Oprawa: Twarda
Waga: 0.8 kg
Redakcja: Dźwigał Magdalena, Knap Paweł, Skubisz Paweł

Recenzje: Granica szeroko zamknięta. - Magdalena Dźwigał, Paweł Knap, Paweł Skubisz

Klienci, którzy kupili oglądany produkt kupili także:

Mój mąż jest z zawodu dyrektorem Rafał Dajbor