Każdy, kto choć trochę interesuje się astronomią niejednokrotnie spotkał się z nazwiskiem Neila deGrasse Tysona, amerykańskiego astrofizyka i fizyka, autora licznych książek z zakresu astrofizyki, wielkiego popularyzatora astronomii, autora i prowadzącego wielu programów o charakterze popularnonaukowym.
Dla tych wszystkich, którzy nie mają wystarczająco dużo czasu na zgłębianie wiedzy z astrofizyki, czytania opasłych tomiszczy, czy oglądania programów naukowych, a szukają furki do kosmosu, Neil deGrasse Tyson w swojej książce "Astrofizyka dla zabieganych", przybliża gwiazdy, galaktyki i materię międzygwiezdną, proponując zwięzłe i rzeczowe i bardzo przystępne wprowadzenie w astrofizykę i wszechświat.

Ideą książki Tysona jest krótkie wprowadzenie do astrofizyki, tak by w niewielkich porcjach, w ciągu kilku minut wolnego czasu, którego wiecznie nam brakuje, można było bliżej poznać wszechświat. W tuzinie krótkich felietonów Neil de Grasse Tyson porusza szereg najważniejszych zagadnień zakresu astrofizyki, od Wielkiego Wybuchu, ciemnej materii, ciemnej energii, widma elektromagnetycznego, Układu Słonecznego czy poszukiwania planet egzogennych. Każdy rozdział jest zwięzłą i szybką lekturą w sam raz do przeczytania w komunikacji miejskiej, oczekiwania w długiej kolejce, czy w czasie porannej filiżanki kawy.

Rozdział o planetach pozasłonecznych (czyli planetach krążących wokół gwiazd niebędących Słońcem) jest doskonałym przykładem na potwierdzenie niezwykłego talentu Tysona do prostego, jasnego i obrazowego przekazywania skomplikowanej wiedzy. Astrofizyk opowiada w nim jakie charakterystyczne cechy Ziemi dostrzegamy oddalając się od niej, najpierw z samolotu, potem z Księżyca, aż w końcu krańca Układu Słonecznego. Następnie zastanawia się, co obca cywilizacja zamieszkująca głęboki kosmos, wykorzystująca ziemskie zdobycze techniki, mogłaby dostrzec spoglądając w przestrzeń w kierunku Ziemi. Przez analogię, Tyson wyjaśnia jak ziemscy łowcy planet egzogennych odkrywają i określają charakterystykę egzoplanet oraz z jakimi ograniczeniami muszą się zmierzyć.

Neil deGrasse Tyson bardzo swobodnie i lekko przedstawia aktualny stan wiedzy o wszechświecie. Oszczędza czytelnikom naukowego żargonu, wzorów, szczegółowych naukowych rozważań. Wyjaśnia prezentowane zagadnienia przejrzyście, jasno, z dużą dawką błyskotliwego humoru, wplatając liczne anegdoty.

Tyson kończy swoją książkę wyjątkowym felietonem o "kosmicznej perspektywie", pozwalającej nabrać ludziom pokory. Kosmicznej perspektywie, która uświadamia, że świat nie kręci się wokół nas, a zamiast tego pozwala spojrzeć na Ziemię jako na jedną z wielu drobinek, perspektywie otwierającej oczy na ogrom całego wszechświata. Spojrzenie prezentowane przez Tysona nie jest nowe, formą, przynajmniej częściowo nawiązuje do niezapomnianego zakończenia dzieła Karola Darwina "O powstawaniu gatunków" (Jest coś wspaniałego w takiej wizji życia..."), jednak takim postawieniem kropki, Tyson idealnie trafia do czytelnika, zmuszając go zastanowienia się nad przeszłością swoją, wszechświata i przyszłością, która nas czeka.

"Nie tylko my żyjemy we wszechświecie, ale wszechświat żyje w nas". Warto delektować się "Astrofizyką dla zabieganych" w niewielkich dawkach, albo pochłonąć ją od razu w całości. Warto pozwolić Neilowi deGrasse Tysonowi zaszczepić w sobie jego ogromną, zaraźliwą fascynację i miłość do wszechświata, tak by później samemu móc odkrywać piękno rozgwieżdżonego nieba, praw fizyki, które ukształtowały wszechświat, a być może stać się kosmicznym odkrywcą.MartaPyznar 2017-12-03 10:40:03

Nasz świat jest coraz bardziej zabiegany. Często nie mamy nawet chwili na odpoczynek, nie mówiąc już o rozwijaniu swoich pasji i zainteresowań. Z myślą o takich osobach, które nie mają czasu, ale pomimo tego chciałyby się jednak czegoś dowiedzieć o otaczającym nas kosmosie, powstała książka Astrofizyka dla zabieganych Neila deGrasse Tysona. Jest to niewielkich rozmiarów książeczka, wydana w twardej oprawie, żeby się nie zniszczyła wrzucona pośpiesznie do plecaka, czy torby, która skrywa ogrom wiedzy podanej w bardzo przystępny sposób.

Autor rozpoczyna swoją opowieść od Wielkiego Wybuchu przedstawiając kolejne sekundy od tamtego wydarzenia, opisuje podstawowe prawa obowiązujące zarówno na Ziemi, jak i w kosmosie, by z czasem przejść do coraz ciekawszych tematów jak ciemna energia, ciemna materia, istnienie życia w komosie i wiele innych. Jednym słowem - otrzymujemy bardzo rzetelny i podstawowy kurs astrofizyki i w takiej formie książka Tysona sprawdza się znakomicie.

Jak wspomniałem na początku, jest to niewielkich rozmiarów książka, która liczy raptem dwieście stron. W pierwszej chwili pomyślałem, że autor o wielu sprawach zwyczajnie nie opowie, dużo pominie, a o innych rzeczach jedynie wspomni. Częściowo tak jest, ale w ogóle nie miałem poczucia, że autor idzie na skróty, coś świadomie pomija, żeby tylko tekst wyszedł jak najbardziej krótki i dostosowany do formy. Tam, gdzie jest to zasadne, Tyson się rozpisuje, wyjaśnia różnego rodzaju zjawiska, czy prawidłowości, a tam gdzie nie jest to konieczne, podsuwa czytelnikowi interesujące tematy do samodzielnego zgłębienia. Co więcej, autor stara się unikać jak tylko może skomplikowanych nazw i pojęć, wszystko wyjaśniając w sposób obrazowy i przystępny, aby czytelnik z łatwością mógł zrozumieć teorie i prawa dotyczące wszechświata. Jestem pełen podziwu dla autora - widać, że nie jest to kolejna książka pisana przez naukowca, który jedynie chce wydać swoją książkę, lecz przez osobę z pasją, która znakomicie umie przekazać nawet skomplikowane treści.

W tego typu książce nie mogło się obyć bez kwestii dotyczących obcych cywilizacji. Tyson nie stara się przekonać czytelnika, że nie jesteśmy sami we wszechświecie, czy wykluczyć możliwości istnienia życia w kosmosie. Pokazuje za to jakie trudności obca cywilizacja, podobnie jak nasza, napotyka, jeśli chce takie życie odkryć. Choć ten temat nie był mi obcy, wielokrotnie o nim czytałem, to dopiero u Tysona w pełni zdałem sobie sprawę z tych wszystkich trudności i ograniczeń. Zagadnienie nie jest wcale takie proste jak się może wydawać, a największym ograniczeniem nie do końca jest technika, a raczej ograniczenia wynikające z praw obowiązujących we wszechświecie, którym wszyscy jednakowo podlegamy.

Cała książka, a w zasadzie jej ostatni rozdział, pozwalają uświadomić jak mało znaczymy wobec całego wszechświata. Nie jesteśmy bowiem nawet maleńkim pyłkiem wobec wszystkich planet i gwiazd, które nas otaczają. Tyson sprawia, że czytelnik nabiera pokory i uświadamia mu skalę otaczającego nasz wszechświata poprzez kilka prostych analogii, które zdecydowanie bardziej działają na wyobraźnię aniżeli wszelkie liczby i wykresy.

Astrofizyka dla zabieganych jest świetną książką dla osób, które cierpią na brak czasu, a chciałoby dowiedzieć się czegoś o otaczającym nas wszechświecie. Tyson w bardzo przystępny sposób omawia poszczególne zagadnienia, unikając naukowego żargonu, zaś sama książka jest na tyle mała, że można ją zabrać do plecaka lub torby.Hrosskar 2017-12-06 20:29:47