„- Nigdy nie planuj tego, co powiesz – pouczył mnie w trakcie jednej z tych nocnych wycieczek. - Improwizuj. Kłamstwo jest wtedy bardziej wiarygodne”.
Michael Ondaatje zabiera nas w długą i krętą podróż w mroczną przeszłość bohaterów, gdzie pierwsze skrzypce grał strach, obawa o życie najbliższych, ale też określone powinności wobec ojczyzny. Odwiedzamy mroczne zaułki i nieznane meandry ludzkiej psychiki, staramy się poznać, a zarazem zrozumieć motywy postępowania bohaterów. Próbujemy ich oceniać, ale zadaję sobie pytanie, czy mamy takie prawo? Łatwo jest kogoś oceniać stojąc z boku, nie będąc w jego położeniu.
Nathaniel żyje wspomnieniami, które próbuje ułożyć w puzzle, ale brakuje mu kilku istotnych elementów. Stara się zrozumieć postępowanie i intencje matki oraz wyjaśnić rolę kłamstwa w ich wzajemnych relacjach. Dlaczego ktoś bliski kłamie? Jaki ma w tym cel? Może robi to dla dobra rodziny? Bohater małymi kroczkami stara się dochodzić do prawdy, przeżywając liczne porażki i niepowodzenia, chwile samotności i zwątpienia.
Wydarzenia i historie opisane w powieści tryskają drobiazgowością, są niesamowicie szczegółowo ukazane oraz okraszone wielką dawką emocji. Wnikliwość i dociekliwość autora nie zna granic, ale poprzez pewne celowe niedopowiedzenia określonych sytuacji pozostawia nam margines swobody, stawia trudne wyzwanie naszej wyobraźni. Ten zabieg pozwala pośrednio czytelnikowi uczestniczyć w tworzeniu fabuły. Stajemy się niezbędnym i bardzo istotnym ogniwem powieści.
Przyznam, że ta lektura nie należy do łatwych. Ale jej smakowanie i rozkoszowanie się nią sprawia niesamowitą przyjemność. Stawia nas w gronie osób, które osiągnęły wyższy stopień wtajemniczenia i przed którymi otwarto szerokie wrota zgłębiania tajemnic bohaterów. Zaproszono nas do głębokiej podróży w krainę spowitą gęstą mgłą i tchnącą niepokojem.
„Wracamy do przeszłości uzbrojeni w teraźniejszość i bez względu na to, jak bardzo zaciemniony był świat, nie pozostawiamy go w mroku”.
Światła wojny intrygują od pierwszej strony. Napięcie faluje i stopniuje w zależności od stopnia naszego wtajemniczenia w przeżycia bohaterów. Ale czy może być coś bardziej emocjonującego od huśtawki nastrojów obejmującej cały wachlarz ludzkich emocji? Nieustanne maskowanie się i stwarzanie pozorów przez aktorów tej powieści tłumi naszą ciekawość i nurtujące nas pytania. Masa pytań, zero odpowiedzi …
Polecam, tajemnicza i zaskakująca gra, balansowanie na krawędzi prawdy. Finał powieści osiągalny tylko dla wytrwałych. Nie czekajcie, sięgnijcie po Światła wojny i pozwólcie im zabrać się w niekończącą się podróż do krainy przeszłości …Ambros 2019-05-23 21:51:05